Hieronder treft u het verslag aan van het bezoek aan de Oude Toren op 29 januari van onze (vrijwillige) fotograaf, Ton Rothengatter. Heel mooi zoals hij ons met niet alleen zijn verslag, maar vooral ook met zijn mooie, duidelijke foto’s van de voortgang van de restauratie op de hoogte houdt.

In deze tijd van het jaar zijn de werkomstandigheden niet optimaal. ’s Ochtends starten in het donker, vaak nat, koud en zijn de lichtomstandigheden ook onvoldoende en als het waait is het boven op de steigers een beetje afzien.

Maar ik heb deze ambachtslieden nog niet horen klagen, integendeel er is er zelfs één die zingt; het hoogste lied. Helaas een beetje vals.

Het is redelijk weer op het moment, begin van de middag als ik er ben. Wel matig licht en er wordt gewerkt aan een toog, dat is een opengebogen constructie, een torenopening boven in de torenmuur. Ik denk dat het een dragende constructie is, zie ook de ondersteunende staanders, stempels noemen ze die dacht ik.

Om alles goed te kunnen zien is er extra verlichting met bouwlampen en dat bemoeilijkt soms het fotograferen.

Bij de middelste kolom in de toog die waaraan gewerkt wordt en die ik fotografeer is het aangetaste tufsteen verwijderd en wordt de staander steen voor steen weer opgebouwd. Dat gaat stap voor stap. De grootte van de steen wordt ingemeten, op maat gezaagd en dan wordt er gepast. Als de aan te brengen steen goed passend is wordt ie met de beitel opgeruwd en daarna wordt de steen ondergedompeld in water. De steen zuigt water op en onttrekt daardoor bij het inmetselen niet te veel vocht uit het cement. Daardoor hard het cement niet te snel uit, is de hechting beter en loopt het cementmengsel niet het risico te verbranden, bros te worden waardoor de steen niet goed hecht en vastzit.

Voor het inmetselen wordt ook de staander waar de steen tegenaan gemetseld wordt ingespoten met water met als doel hetzelfde als in de hiervoor beschreven regel. Het cement wordt aangebracht. Daarna wordt de steen, gewicht zo’n 15 kg geplaatst. Voor zover nodig wordt de voeg verder gevuld en vind controle plaats of alles waterpas is en harmonieus is met de bestaande constructie. Uiteraard wordt er nu direct niet een volgende steen ongeplaatst. Het cement moet uitharden, de steen hechten en waarschijnlijk pas de volgende dag kan op deze plek weer een steen worden ingemetseld.

De stenen die nu worden ingemetseld worden nadat de hele staander opnieuw is ingemetseld en goed gehecht en degelijk vastzit pas gemaakt, gerond, in het werk zoals dat men noemt. Stap voor stap. Ik heb geprobeerd de stappen met foto’s in beeld te brengen.

Tot zover, tot mijn volgende bezoek volgende week.