Naar aanleiding van de presentatie in het Bondsgebouw, kregen wij de vraag waar de bouwplaat van de toren te verkrijgen is.
Natuurlijk kan dat.
Als u vriend wordt, dan kunt u het als ‘kleine attentie’ opgeven. >lees meer
U kunt de bouwplaat ook bij ons aanschaffen. Maak € 7,50 (of meer…) over op onze bankrekening onder vermelding van ‘bouwplaat’ én uw adres, dan bezorgen wij die bij u thuis (alleen in Druten en Puiflijk).
Met uw aanschaf steunt u ons werk.
Titel: Restauratie Oude Toren Puiflijk: noodzakelijk en meer dan verdiend
van onze speciale verslaggever
Heel optimistisch en gastvrij had Kleigoed Maas & Waal 80 stoelen klaar gezet, al was het erg onzeker of er door het mooie weer en de vakantie veel belangstellenden zouden komen. Nou, tegen de verwachting in waren alle stoelen bezet. Ruim 80 belangstellenden luisterden en keken zeer geïnteresseerd naar het beloofde “Praatje bij een plaatje”.
De secretaris van Stichting Oude Toren Puiflijk, Bert Beuving, illustreerde zijn praatje rijkelijk met foto’s van andere, soortgelijke torens in de regio, met afbeeldingen van oude schilderijen en tekeningen van de Oude Toren en van stukken uit o.m. het gemeentelijk archief. Aan de hand van een maquette zag het publiek de opbouw en neergang van de kerk die ooit bij de toren heeft gehoord. Het ontstaan van de toren, vermoedelijk in de laat-middeleeuwen, de uiteenlopende functies die de Toren in de loop van de eeuwen heeft gehad, restauratiewerkzaamheden – alles passeerden de revue.
De foto’s van het intensief werken aan de restauratie toonden de jammerlijke toestand zoals de toren er nu bijstaat. Doordat weer en wind, sneeuw, ijs en regen in het verleden lange tijd vrij spel hebben gehad, is de situatie momenteel zeer zorgelijk. Zorgelijker dan was voorzien, omdat je er nu vanaf de steiger met de neus bovenop staat. De foto’s met het precisiewerk van de steenhouwers maakten indruk.
Voor alle toehoorders was het duidelijk: de huidige restauratie is noodzakelijk. Vol vertrouwen kijkt het bestuur van de stichting uit naar de tijd dat het doel bereikt kan worden: deze Oude Toren een levend en klinkend monument laten zijn. Voor m.n. Puiflijk en Druten-Zuid. De onlangs opgerichte Torenkring Puiflijk zal zich beijveren om hier ook invulling aan te geven. Samen met ieder die eraan mee wil werken.
Na de pauze verraste Jaap van de Veen, bouwhistoricus, het publiek met zijn visie op de leeftijd van de toren.
Aan de hand van foto’s van zowel de buitenkant als van de aangebrachte verbindingen aan de binnenkant lichtte hij toe waarom hij denkt dat de toren van Puiflijk minstens 100, maar misschien wel 150 jaar ouder is dan tot nu toe is aangenomen. Hij wijst daarbij m.n. op het materiaalgebruik, de bouwwijze, de aangebrachte bogen en het graatgewelf aan de binnenkant. Allemaal aanwijzingen waarom Jaap sterk het vermoeden heeft dat de Puiflijkse Oude Toren vermoedelijk stamt uit de overgangsperiode van laat-romaans naar vroeg-gothiek, oftewel ergens uit de 13e/14e eeuw.
Heel graag willen we de verhalen vastleggen die er nog zijn over de terp. Om die te delen tijdens bijvoorbeeld Open Monumentendag, of een bezoek van schoolkinderen. Wie heeft zulke verhalen of kent iemand die deze heeft? Laat het ons weten, dan nemen we contact met u op voor verdere afspraken.
Behalve verhalen zullen er misschien ook nog afbeeldingen of voorwerpen zijn, die op de terp betrekking hebben. Ook daarin zijn we geïnteresseerd.
We horen graag van u. >contact
Clubs en stichtingen zijn onmisbaar. Daarom helpt Rabo ClubSupport alle sport- en cultuurverenigingen in Nederland met kennis, netwerk en geld. Met de Rabo ClubSupport Stemcampagne investeert Rabobank een deel van het resultaat in stichtingen. Elke stichting die klant is van Rabobank kan zich opgeven om mee te doen, zo ook Oude Toren Puiflijk.
In september start de Rabo ClubSupport actie weer.
Als lid van de Rabobank kun je stemmen op Oude Toren Puiflijk. Voor alle stemmen ontvangen wij een financiële bijdrage om de toren en de terp verder bruikbaar te maken. Hoe meer stemmen, hoe hoger de bijdrage!
Steunt u ons straks ook?
Restauratie Oude Toren Puiflijk: noodzakelijk en meer dan verdiend
Presentatie in Bondsgebouw dinsdag 6 augustus 14.00 uur
De twee oudste rijksmonumenten van de gemeente Druten zijn de oude toren van Afferden en Puiflijk. Deze laatste wordt momenteel grondig gerestaureerd waardoor hij straks een levend en klinkend monument wordt, een plek voor ontmoeting.
De Puiflijkse Oude Toren is al eeuwenlang een baken in Puiflijk en de regio. Hij heeft al heel wat lief en leed gekend; telkens bleek hij over een duurzaam karakter te beschikken.
In een praatje-met-een-plaatje laat Bert Beuving, secretaris van Stichting Oude Toren Puiflijk, de hoogtepunten en het verval de revue passeren. Ook staat hij stil bij hoe de Oude Toren telkens weer een eigen rol kreeg. En dat na de restauratie opnieuw gaat krijgen.
Als extraatje worden enkele bijzondere gebeurtenissen onthuld.
Zo worden een paar opvallende ontdekkingen getoond, die zich tijdens de restauratie hebben voorgedaan. Ook legt Jaap van der Veen, bouwhistoricus, uit waarom hij denkt dat de toren veel ouder is dan tot nu toe wordt aangenomen. En tenslotte krijgt de toren voor heel even zijn aanbouw terug.
Vorige week dinsdag, 16 juli, publiceerde de Gelderlander een groot artikel over de restauratie. Onder de kop “Een ‘super cool’ torentje en gelukkig slecht onderhouden” krijgt onze toren een compliment van de vaklui die bezig zijn met de natuurstenen buitenkant:
De paradox van achterstallig onderhoud, noemt hij het. „Als er tig keer wordt gesleuteld aan een monument, wordt er helaas ook vaak onvakkundig gerepareerd. Hier is vrij weinig gedaan en is het origineel goed bewaard gebleven.” Het torentje van Puiflijk is (..) dan ook ‘super cool’. Lang niet zo bekend als andere monumenten waar hij aan werkte, zoals de Sint-Jan in Den Bosch en de Eusebius van Arnhem, maar zeker niet van minder cultuurhistorische waarde.
Uit het artikel blijkt dat er nu wel met zorg en vakkundig wordt gerestaureerd. Zo moeten nog al wat slechte stenen worden vervangen en het dak van de traptoren hersteld. Dat was vooraf duidelijk, maar meer blijkt dringend nodig. Tijdens het werk doen zich diverse grote, onverwachte tegenvallers voor:
“Alle stenen zijn beoordeeld.” Hij wijst op een met een rood kruis gemarkeerde steen. „Kijk, deze gaat eruit.” Daar zal het echter niet bij blijven, voegt hij eraan toe, want tijdens hun werk vinden de mannen nog de nodige verborgen gebreken die zij zullen moeten herstellen.
Hoe deze tegenvallers opgevangen moeten worden? – daarover is in het mooie artikel niets terug te vinden.
In aanvulling hierop:
Er is inmiddels spoedoverleg geweest tussen aannemer, gemeente en stichting. Ook zijn externe deskundigen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ingeschakeld en een tweetal extra fondsen benaderd. Voor alle partijen blijven degelijkheid, veiligheid en functionaliteit onverminderd als uitgangspunten overeind.
bron: de Gelderlander, 16 juli 2024
Zorgvuldig worden stenen geplaatst in de hoek waar de oude slechte tufstenen verwijderd zijn. Hierbij wordt naast speciaal cement ook vrij veel water gebruikt. Stenen worden eerst in water gedompeld en na het plaatsen van de steen wordt er ook nog water toegevoegd om te voorkomen dat het metselwerk te snel droogt en bros wordt. Het afronden van stenen wordt meestal na plaatsing gedaan, zie de foto met de uitstekende stenen en de foto van de stenen met de ronding. Dit pas zagen na plaatsing wordt gedaan om minder werk te hebben. Als een steen volledig passend en vormgegeven kant en klaar geplaatst zou moeten worden, dan zou men voor iedere steen een mal moeten maken.
Voordat een steen geplaatst wordt, vindt er opruwing plaats op de zijden waar de steen ingemetseld wordt om een betere hechting te krijgen en ook meer en groter raakvlak voor het cementmengsel.
De stenen worden goed ingevoegd en de voegen worden goed gevuld met cement om een goede hechting te krijgen en inwatering te voorkomen.
Tijdens het metselen en plaatsen van de tufstenen wordt er continu gecontroleerd of de stenen waterpas en aansluitend bij de oude muur ingemetseld zijn.
Het toevoegen van cement en het invoegen gebeurt zorgvuldig. Tussendoor vindt overleg plaats over de nieuw pasklaar te zagen stenen van de grote tufsteen platen beneden.
Wat een extra dimensie toevoegt aan het werk is de hoogte waarop de werkzaamheden plaatsvinden, nu ongeveer 30 meter. Zie de foto van Puiflijk. De kwaliteit van de foto is matig doordat ik door het gaasdoek heen gefotografeerd heb.
Laatste foto het pas zagen van de tufstenen.
Tot zover, tot na de bouwvakantie.
Volop activiteit op de steigers, liefst 5 man aan het werk. Beneden wordt de tufsteen, steen voor steen op maat gemaakt.
Elke steen krijgt zijn plek, wordt zo ingemetseld dat het een harmonisch geheel wordt met de oudere stenen. Er is nu nog kleurverschil maar dat wordt door inwerking van zon, wind en regen geleidelijk aan minder.
Het uitfrezen en bewerken van de voegen gaat continu door.
Afgelopen week heeft Ton tweemaal het werk bezocht. Deze keer vertelt hij hierover:
De werkzaamheden aan het dak boven de traptoren vorderen. Het is passen en meten, stenen passend maken. Zoveel mogelijk worden de oude oorspronkelijke stenen gebruikt. Er zijn enkele nieuw ingezet. Deze hebben een andere kleur.
Aan de andere kant van de toren wordt gelijktijdig de oude slechte voegen uitgebeiteld of uitgefreesd. Uiterst zorgvuldig werken en heel voorzichtig, want de buitenste tufsteen is heel kwetsbaar. Beide vakmensen vertellen graag over hun werk. Zij hebben de indruk dat voor het bovenste deel van de toren meer dan in het benedenste deel van de toren stenen zijn gebruikt die al een periode daarvoor dienst hebben gedaan in een ander bouwwerk. Nu was dat in die tijd heel gebruikelijk. In een eerder verslagje al verteld, maar het is voor deze toren en de restauratie heel relevant begreep ik van hen.
Ik fotografeer graag mensen, ook werkende mensen. Werk kan zin geven, geeft zin aan de invulling van je leven. En zoals zij over hun werk praten merk ik dat zij niet alleen een goede prestatie willen leveren maar dat het hun ook voldoening geeft.
Mooi is ook dat zij als vakmensen zelf inhoud kunnen geven aan hun werk. En instandhouding van erfgoed voor nu en later is belangrijk. Het verrijkt je leven.
Mooi was de komst van de nieuwe platen tufsteen. Deze worden verzaagd tot blokken, stenen die de verwijderde sten gaan vervangen.
[…]
De renovatie, restauratie van het traptorendak wordt afgerond.
De traptoren ziet er weer prachtig uit; ik heb gepoogd dit tussen het steigerwerk en de planken door in beeld te brengen.
Wordt vervolgd.
Het zomerconcert van Arezzo en DCAP dat voor vanavond was gepland, gaat helaas NIET door. Vanwege het slechte weer.
U zult begrijpen dat vanwege de voorbereidingen die tijdig moeten worden getroffen, niet langer met annulering kan worden gewacht.
Wanneer wel? – zo gauw we dat weten, dan hoort u opnieuw van ons..